Beneficiair aanvaarden: Hoe werkt dat?

“Het kan toch niet zo zijn dat ik nu voor de schulden van mijn ex moet opdraaien?“

Mirjam klonk boos, gefrustreerd en ook paniekerig.

Ze was getrouwd geweest met Hans en ze hadden samen een mooie dochter gekregen. Het huwelijk was helaas geen succes, jaren geleden waren ze gescheiden.

Nu was Hans overleden. Het ging al lange tijd niet goed met hem, veel problemen, af en toe een los baantje, schulden. Bij zijn overlijden bleek er geen testament te zijn – en volgens de wet was hun dochter van 11 jaar nu zijn enige erfgenaam. Mirjam achtte de kans dat Hans niets achterliet behalve schulden erg groot. Hoe moest dat nu? Ze riep de hulp in van de NalatenschapsMakelaar.

Erfenis met schulden: verwerpen of beneficiair aanvaarden?

Als je weet dat je schulden erft, kun je de erfenis via de rechtbank verwerpen. Maar – verwerpen voor een minderjarig kind kan alleen als de kantonrechter daar toestemming voor geeft aan de wettelijke vertegenwoordiger van dat kind, in dit geval Mirjam. Om die toestemming te krijgen moest Mirjam aantonen dat Hans meer schulden naliet dan bezit. En dat kon Mirjam niet, ze vermoedde het wel maar had geen bewijs, zoveel contact had ze niet meer met Hans.

Ik vertelde haar dat ze eigenlijk maar één keuze had: namens haar dochter beneficiair te aanvaarden. Als je langer dan drie maanden wacht met een beslissing te nemen geldt voor een minderjarige automatisch beneficiaire aanvaarding. Mirjam schrok erg van dit bericht, ze had begrepen dat beneficiair aanvaarden een enorme procedure was met allerlei verplichtingen. Ze was niet voor niets van Hans gescheiden, moest ze dit nu echt allemaal doen?

Wat is nu precies beneficiair aanvaarden?

Beneficiair aanvaarden (ook wel genoemd: ‘Aanvaarding onder het voorrecht van boedelbeschrijving’) betekent dat je wel erfgenaam bent, maar niet uit eigen zak de schulden hoeft te betalen. Als er schulden zijn hoef je die alleen te betalen voor zover daar in de nalatenschap ruimte voor is. Als er meer schuld is dan bezit, erf je dus niets maar draai je ook niet op voor de rest van de schuld.

Wat moet je doen bij beneficiair aanvaarden?

De belangrijkste verplichting bij beneficiair aanvaarden is om een goed financieel overzicht te maken van de nalatenschap. Zo’n overzicht heet een boedelbeschrijving. Welke bezittingen zijn er (de verkoopwaarde) en welke schulden staan er nog uit? (NB: Vaak wordt gedacht dat je een beschrijving moet maken van de inboedel, maar het gaat om de boedel – een ander woord voor de financiële waarde van het gehele bezit/schuld).

Als je alle gegevens compleet hebt (en dat kan best even duren) blijkt uit je overzicht of alle schulden betaald kunnen worden. Zo ja is er dus geen negatieve nalatenschap en houd je als erfgenaam wellicht nog iets over.

Maar als blijkt dat er inderdaad meer schuld is dan bezit, dan is de nalatenschap negatief. Dat moet je dan melden bij de rechtbank. En dan ga je met de schuldeisers in gesprek over het deel dat je wellicht toch kunt uitbetalen. De ene schuldeiser (bijv. de belastingdienst) heeft dan meer recht dan de andere. Uiteindelijk maak je een zogenaamde uitdelingslijst. Zelf houd je dan niets over.

Pas op: deze procedure moet je zorgvuldig doorlopen als je problemen wilt voorkomen. Schakel deskundige hulp is, zoals de NalatenschapsMakelaar.

Hoef je bij beneficiair aanvaarden niets zelf te betalen?

Je bent bij een beneficiaire aanvaarding dus niet aansprakelijk voor de schulden van de overledene als daar geen bezit tegenover staat. Maar helaas moet je soms toch kosten maken. Misschien is er helemaal geen geld, maar wil je toch graag een nette begrafenis regelen. Dan moet je die zelf betalen. En als je bijvoorbeeld een ontruimer inschakelt om de woning van de overledene te ontruimen, komen die kosten ook voor jouw rekening. Dit zijn dus kosten die je zelf maakt, dit zijn geen schulden van de overledene.

Soms gaat het beter dan vooraf gedacht

Uiteindelijk liep het voor Mirjam en haar dochter allemaal met een sisser af. Het bleek dat Hans wel schulden had, maar ook nog wel wat geld op de bank. Een paar vrienden van Hans waren bereid om de begrafenis te betalen; dat was al een hele zorg minder. Zij hielpen ook om de woning leeg te halen. De verhuurder van de woning werkte ook mee, die vond het een triest verhaal en wilde de woning toch al gaan verbouwen, dus als ze snel zouden ontruimen, zou hij geen extra kosten berekenen. Op die manier was er toch nog een positief saldo van een paar honderd euro.

Mirjam stopte dat in de spaarpot van haar dochter.

Neem contact op