Als het niet zeker is dat een nalatenschap positief is, dat wil zeggen dat er ruimschoots voldoende is om alle schulden en kosten te betalen, dan kan deze door de erfgenamen het beste beneficiair aanvaard worden. Dan moet de nalatenschap vereffend worden.

Wat is vereffening van een nalatenschap?

Vereffening van een nalatenschap wil zeggen dat de schulden van de overledene betaald worden voor zover de baten uit de nalatenschap daar de ruimte voor bieden. De baten worden verdeeld onder de schuldeisers, waarbij niet altijd alle vorderingen in zijn geheel voldaan kunnen worden. Doordat de erfgenamen beneficiair hebben aanvaard, hoeven zij dan niet uit hun eigen vermogen het restant van de schulden te betalen, de beneficiaire aanvaarding beschermt hen daartegen. Alleen als er wel voldoende baten blijken te zijn om alle schulden en kosten te betalen, mogen de erfgenamen het geld dat over is onder elkaar verdelen.

Adviesgesprek

Wie is vereffenaar van een nalatenschap?

De nalatenschap wordt vereffend door een vereffenaar. Gewoonlijk zijn alle erfgenamen samen de vereffenaar, maar zij laten het werk vaak doen door één van hen. Het is ook mogelijk een professional, bijvoorbeeld een NalatenschapsMakelaar, de vereffening te laten verzorgen. De erfgenamen kunnen een volmacht geven en dat wordt in een Verklaring van Erfrecht vastgelegd. De erfgenamen geven dan alle informatie die zij hebben aan de vereffenaar en die gaat verder alles regelen. Zo hebben de erfgenamen geen zorgen en zij weten dat alles zorgvuldig en professioneel wordt geregeld.

Als de erfgenamen niet tot overeenstemming komen, of als de vereffening van de nalatenschap naar verwachting erg ingewikkeld zal zijn, bijvoorbeeld omdat het vermogen en de schulden heel groot zijn, of omdat er bedrijven in de nalatenschap zitten, dan kan ook via de rechter een vereffenaar aangesteld worden.

De kosten van de vereffening, inclusief de beloning van de vereffenaar, moeten uit de nalatenschap betaald worden en deze kosten zijn preferent op de overige schuldeisers, ook op de belastingdienst.

Wat moet je doen als vereffenaar?

De vereffenaar moet zorgen dat alle kosten en schulden zoveel mogelijk betaald worden met wat er aan waarde in de nalatenschap zit. Daarom moet de vereffenaar goed onderzoek doen en alle schulden en baten verzamelen. Deze moeten dan in een overzicht gezet worden, dat is de zgn. boedelbeschrijving of boedellijst.

Hoe werkt een vereffening nalatenschap?

De vereffenaar begint met het toegang krijgen tot de bankrekeningen van de overledene en met het bestuderen van alle administratie en documenten die de erfgenamen hebben aangereikt. Zo vind je al de eerste schuldeisers. Met alle instanties waarbij schulden zouden kúnnen zijn, moet contact opgenomen worden. Dat kan meestal per mail. De vereffenaar maakt zich bekend, stuurt de akte beneficiaire aanvaarding toe en vraagt naar een onderbouwd overzicht van de schulden. De schuldeisers en schulden worden zo verzameld – maar vooralsnog niet betaald. Eerst moet immers duidelijk worden of er voldoende baten zijn.

Ook naar de baten moet gezocht worden, misschien had de overledene nog ergens een vordering of misschien zijn er ook nog spullen die verkocht kunnen worden.

Vaak moet aangifte inkomstenbelasting over het laatste jaar (of ook wel over meerdere achterstallige jaren) gedaan worden. Misschien is er een teruggave, misschien moet er nog betaald worden.

Pas als alle schulden en baten gevonden zijn, kan de boedellijst definitief worden opgesteld. Gewoonlijk is dat pas vele maanden na het overlijden gereed. Bij het opstellen van de boedellijst is het belangrijk de preferente schulden en kosten bovenaan, apart te vermelden. Deze moeten eerst in zijn geheel betaald worden, voordat de overige schuldeisers aan bod komen. Preferent zijn de kosten van de uitvaart, voor zover deze niet gedekt zijn door een polis, en de vereffeningskosten. Deze moeten in elk geval betaald worden.

Uitdelingslijst

Nadat deze preferente kosten zijn voldaan, moet er voor het restant een zgn. uitdelingslijst gemaakt worden. De schuldeisers ontvangen een percentage van hun vordering. Soms zijn de verschillen groot, omdat er schuldeisers zijn met een vorderding van (stel) 40 euro, terwijl anderen een vordering hebben van (stel) 4000 euro of meer. In dat geval kan de vereffenaar ernaar streven om naar redelijkheid en billijkheid een verdeling te maken, bijvoorbeeld voor de kleine schuldeisers een groter percentage toe te kennen, of het kleine beetje dat er over is in zijn geheel geven aan de grootste schuldeiser. Hier moet men het wel over eens zijn. Belangrijk hierbij is een goede uitleg en verantwoording.

Soms is er zelfs niet genoeg geld om de uitvaart en de vereffeningskosten te betalen. Dan zullen de erfgenamen deze kosten zelf moeten dragen en krijgen de schuldeisers niets.

Als de nalatenschap negatief is, moet de boedellijst ter inzage gelegd worden bij de rechtbank en naar alle schuldeisers gestuurd worden.

Ook als er nadat de preferente kosten betaald zijn, niets meer over is, moet de boedellijst met verantwoording naar alle schuldeisers gestuurd worden, zodat zij kunnen zien en begrijpen dat zij niets zullen krijgen en het dossier kunnen sluiten.

Als de boedellijst compleet is en de nalatenschap toch positief blijkt, en er dus voldoende saldo is om de kosten en schulden in zijn geheel te betalen, dan kan alles meteen betaald worden en is de rest voor de erfgenamen.

Hoe en wanneer eindigt een vereffening nalatenschap?

Wanneer alle schuldeisers het dossier hebben gesloten, de kosten van de vereffening zijn betaald en het restant van het geld, als dat er is, aan de erfgenamen is gegeven, dan kan de bankrekening worden gesloten. Als dat gedaan is, is de vereffening helemaal afgerond. Meestal is dat meer dan een jaar na het overlijden, vaak wel bijna 2 jaar.

Een hele klus, de vereffening van een nalatenschap! Wij staan u als NalatenschapsMakelaars graag bij.